Franchisen
Als manier van zakendoen heeft franchisen een behoorlijke impact op onze economie. De franchisenemer runt zijn bedrijf volgens de franchiseformule van de franchisegever. Het gaat hierbij om een samenwerking tussen zelfstandige en onafhankelijke ondernemingen. In Nederland zijn ruim 850 franchiseformules actief, met ruim 30.000 franchisevestigingen. Aan werkgelegenheid levert dit ruim 375.000 banen op. De jaarlijkse omzet overstijgt de 55 miljard euro. Geen sinecure dus en reden genoeg om na te denken over franchisewetgeving.
Balans tussen franchisegever en franchisenemer
Op 30 juni 2020 heeft de Eerste Kamer het wetsvoorstel “De Wet Franchise” aangenomen. Het doel van deze nieuwe franchisewet is de relatie tussen franchisegever en de franchisenemers meer in balans te brengen. De franchise wetgeving heeft voor het grootste deel directe werking. Dit betekent dat franchisegevers en franchisenemers zich dan met onmiddellijke ingang aan de bepalingen in die wet moeten houden.
Het maakt niet uit wat het land van herkomst van de franchiseformule is. Deze nieuwe franchisewetgeving is ook van toepassing op een franchisevestiging in Nederland waarvan de franchisegever in het buitenland gevestigd is; in alle gevallen zijn de Nederlandse franchiseregels van toepassing. Bovendien is de wet van dwingend recht, dat wil zeggen dat een afwijkende afspraak in het nadeel van de franchisenemer ongeldig is. Als franchisenemer kan je daar tot 3 jaar na het ondertekenen van de overeenkomst een beroep op doen.
Franchisewet in Burgerlijk Wetboek
De nieuwe franchise wetgeving is opgenomen in ons Burgerlijk Wetboek en omvat een aantal regels over de franchiseovereenkomst. De franchisewet is voorzien van een Memorie van Toelichting die nader ingaat op de inhoud en de strekking van de wetstekst.
Welke regels gelden er?
Vanaf 1 januari 2021 gelden er dus regels en verplichtingen die van groot belang zijn voor een evenwichtige relatie tussen franchisegever en franchisegever. Regels en verplichtingen met betrekking tot het uitwisselen van informatie, transparantie en ‘goed gedrag’.
Kort gezegd gelden de volgende regels en verplichtingen:
Vooraf informatie verstrekken
De franchisegever is verplicht informatie te verstrekken vóór het aangaan van een nieuwe franchiseovereenkomst. De potentiële franchisenemer moet niet alleen geïnformeerd worden over de definitieve tekst van het contract, inclusief alle bijlagen, maar ook over de benodigde investeringen en kosten (denk ook aan entrance fee), de locatie van de toekomstige vestiging enzovoort. Het is belangrijk om alles goed vast te leggen, hiermee voorkom je mogelijke problemen door meningsverschillen in de toekomst.
Bedenktermijn
De kandidaat-franchisenemer heeft 4 weken de tijd om alle informatie te bestuderen. In die tijd mogen er geen wijzigingen meer worden doorgevoerd. Deze termijn van 4 weken is bedoeld om de kandidaat-franchisenemer de gelegenheid te geven na te denken, advies in te winnen en te beslissen of hij echt een zakelijke relatie met de franchisegever wil aangaan. Deze termijn is in de wet vastgelegd en het heeft dus geen zin in onderling overleg tot een kortere termijn te komen.
Goed gedrag
De nieuwe franchisewetgeving geeft niet aan wat dit precies inhoudt, maar het is wel duidelijk wat hiermee bedoeld wordt. De franchisegever is verplicht bijstand en advies te verlenen aan de franchisenemer, die daar ook om mag vragen.
Doorlopende informatieplicht en overleg
De franchisenemer moet doorlopend geïnformeerd worden door de franchisegever over alles wat voor hem belangrijk zou kunnen zijn, bijvoorbeeld wijzigingen in de overeenkomst, investeringen, wijzigingen in de franchiseformule etc. Er dient tenminste 1x per jaar overleg plaats te vinden tussen de franchisegever en zijn franchisenemers.
Instemmingsrecht
Als een franchisegever van plan is een wijziging in de formule door te voeren die misschien gevolgen kan hebben voor de hoogte van de kosten of de omzet van de franchisenemers, dan heeft de franchisegever daarvoor toestemming nodig van zijn franchisenemers, vóórdat die wijziging wordt doorgevoerd. Dit is nieuw in de Wet Franchise, een dergelijk instemmingsrecht bestond nog niet.
Drempelwaarde
In vervolg op hetgeen bij Instemmingsrecht staat, kan echter wel worden afgesproken dat instemming door de franchisenemer pas nodig is vanaf een bepaald bedrag (drempelwaarde). Deze drempelwaarde moet wel redelijk zijn en moet ook in de overeenkomst worden vastgelegd.
Goodwill
De franchisegever en franchisenemer moeten contractueel afspraken vastleggen over de berekening en betaling van goodwill als de franchisegever de onderneming van de franchisenemer wil overnemen op de einddatum van het contract. Bij veel formules ontbreekt deze afspraak op dit moment nog.
Non-concurrentiebeding
De franchisegever kan een franchisenemer verbieden na afloop van de franchiserelatie concurrerende activiteiten te verrichten. Deze afspraak geldt alleen voor het gebied waarop de franchiseovereenkomst betrekking had en ook alleen voor een periode van maximaal 1 jaar.
Vragen?
Door deze nieuwe franchise wetgeving zal de balans in veel franchisesamenwerking komende jaren veranderen.
Wij kunnen ons voorstellen dat je na het lezen van de Wet Franchise nog vragen hebt. Natuurlijk zijn wij altijd bereid jouw vragen te beantwoorden; neem contact op met Finance Plus, we staan je graag te woord!